Wednesday, December 23, 2009

SUGILANON: mga tambaloslos

NOONG unang alaw bata pa me nga mag-muryomuryo sa kadalanan padulong ngadto sa eskuelahan. Mangawat ug petchay, kamote sa mga tanom ni Dukot ug maoy among isaghog sa kinawat namong manok nga itatare ni Albang Putol ug judge Patutin.

Ug tungod sa among pag-kalatagaw, usahay mahi-uli me nga mag-surusapinday tungod sa libreng Tanduay ni Primo nga atbang ilang Ding’go.

Usa niana ka higayon, padulong sa akong pag-pauli inubanan sa nag-lugitom nga kangenget sa kagabhion, ekalma ko ang akong mga lakang kon mahidool nako sa ganghaan sa eskuelahan, tungod sa kahadlok sa nagabagotbot ug nagakatawa nga siyang rang usa, nga si Leo Borrinaga.

Si Leo dili hinoon kini manghilabot, apan kujawan ka, kay nadung’gaban raba niini si Butch Ecarma nga nasakpang nag-lansoylansoy.

Usa niana ka higayon sa akong pag-pauli gikan ilang Bay-ums, ug tungod sa kangetnget sa kagabhion, wala ko ka deparahe ang usa ka sakyanan nga nag-parking daplin sa dalan tungod gayod sa panimalay nilang Mesyu Abad. Gihinay kog maayo ang akong mga lakang sa dihang misaylo ako sa tindahan nilang Rudy Villordon. Ug tungod sa kangetnget, wala ako mabantaye sa mga tawong sulod niini.

Sa akong pang-dung'aw sa winshield sa maong sakyanan akong nakita ang usa ka babaye nga gabilangkat, murag gasakay ug kaguran. Ug sa pag-dailos ug pag-os’os sa akong mata paingon sa kaguran, ako nahikurat kay nag-too man kong usa ka lubi ang gikuptan sa babayeng nag-hangos nga nag-kagod, apan ulo man diay sa usa ka baboy ang nag-ungad ungag, ...aw! ...Este tawo man diay to. Apan sa dihang mitingdog ang maong baboy, este tawo diay. Akong nailhan si governor man diay, ug miingon ko kaniya “GOOD EVENING GOV”. Ug miingon usab siya “GOOD EVENING POD TOY!”…kay lagi intoy man ako ngalan.

Ug unya, usa ka tawo ang midool kanamo ug daw nagwaraywaray kini nga misulti ug giablihan ang pultahan sa sakyanan dayon lingkod ug gipaandar. Mibiya sila ug gibilin ang babaye daplin sa dalan kay gapuyo man kini ilang Totong Sanosa atbang ilang Udong.

Misutoy na lang usab akog lakaw paingon sa among balay kay tapad man lang kini ilang Boy Rigo Farma, apan wala pa gani ko ka-abli sa among pultahan, napalinge ako sa ilang Bedo Caneja ug akong nakita si Wilson nga hubog, kuyog sa usa ka babayeng tigulang gikan ilang Kadoy Tapulan. Ug sa pag-tungod nila sa balay ni Boy Kalakala akong nail-han ang tigulang nga maestra ko usab sa elementarya. Mao kadto ang tag-iya sa lubi nga gikudkod sa babayeng akong nakita.

Ug sa akong pag-higda sa lantay, mitutok ako sa kalangetan ug akong nakita ang mga bitoong nangedhat kanako, daw gabogalbogal. Akong nasud-ong ang birtud sa mga politikong balbahutog nga sama ni governor Aleritz.

PANGHIMARAOT
S
a pag-panglabay sa daghang mga katuigan nausab ang nawong sa politika sa Naval Biliran ug laing mangtas nga agta ang mihari sa Kapitolyo.

Dinhi nag-sugod ang problema sa akong pamelya, ug ang akong amahang boyscout kaniari, gidudahang hiloan ug kining lindog ninyong higala mao kunoy sumusunod sa maong abelidad.

Gitamay ug gipanghimaraot kami ug gibalhin ug laing kuta ang akong amahan, kay lagi dili kuno kamao mo “...to the rear!” …kuyog ug kauban si Diego Salvador ug Antonio Solitario didto sila gilabay sa Kawayan.

Matod sa asawa ni Kalakala nga dili gayod taga’ag lugar nga maharuhay ang among pamelya sa Naval Biliran kay nag-pasakop man kami ni Mario Salloman sa politika, busa milangyaw ako ug nanimpalad nga kahatagag grasya, tinabangan sa halin sa kopras ni Mario.

Dinhi imong makita nga may pag-ka Ampatuan kining maong governador sa Biliran ug ang mga volunteer bodyguard niini sakop man usab sa pulahan nga gipangulohan ni Tiagong Bangkilan ug ka-amgid pa ni Freddie Aguilar ang ilang gingsakupan.

Usa sa iyang mga bodyguard nga relathieves usab, misugilon didto sa kalye putol nga ang maong governador naka-pamabdos ug gipa-ankon ang anak niini sa ulahi. Gani ang maong anak, naa man sa friendster.

Ug sa pag-pangataktak ug pangatagak sa mga adlaw mibuhagay ang nagsilaob nga baleta ug nahikurat ang tanan sa dihang nasayran sa kadaghanan nga ang maong governador nahisulod sa prisohan kay gi-akusar nga kawatan. Apan nagool usab ako kay hurot-hurot na usab ug pangamatay ang akong mga kauban para mahimong nasud ang Biliran. Ug karon kay nasod na, misulod naman hinoon ang mga Ampatuan nga uwagan ug gi-salvage ang bana ni Susan, gi-tadtad pa sa bala ang mga palamuning sakop ni congressman.

LIBELOUS KUNO
Nasayran sa kadaghanan nga mag-tutudlo nako ug usa ka inilang unibersidad sa Tacloban ug maayo na mosulat ug binoang. Busa ikiha kuno ako ug “oral defamation and malicious mischief” sa mga tambaloslos.

Matod pa sa mga huruhungehong nga “ajaw kunog tuhoi kining BangkalNews kay kami kuno naboang.” …di ba kadtong walay trabaho ug mga patay gutom maoy dali rang maboang? ...ilabina kong naa ka mag-puyo sa lasang? …Nganong oralon man gayod aber? …losloson na lang kaha! …he he he

Mikulsulta kami sa among abogado nga kanhi law department head sa Biliran State College or NIT, apan miingon siya nga dili kuno kami mabalaka kay mga boangboang usab ang mireklamo batok niining pobreng pamantalaan. Hinoon toa kining maong abogado mag-base sa no.461 Bancao, Rizal Ave Ext. Puerto Princesa, isip legal adviser sa 6th Marine Battalion Landing Team (MBLT) nga nag base sa Palawan.

Matod pa ni Justo Dalumpines sa NBI, daghan karong ang nasuko kanamong taga media ug mao nga ubay-ubay gayod ang natipi didto sa Maguindanao. Apan iapil ba diay nila ang Bangkalnews nga Co’Media man lang kini? Libelous kuno ang mga binhi sa mga baleta niini. Ug matod pa sa atong field reporter sa Naval Biliran nga gipangeta karong ang atong abogado kay walay nakapasar sa bar exam nga gikan sa maong unibersidad kay ang mga maestro niini puro bogo, ayon sa wala mag-paila nga reporter.

Gitawag kinig Co-Media kay ang organizer sa BangkalNews si Dario Co nga police kaniari sa Quiapo market ug karon boyscout na pod. …butange!

Ug may connection kami sa Media nga pinangulohan ni junjun ug nelo Codilla nga anak ni Rudy Putol ug maoy usa sa atong financier, niining maong opersyon sa Biliran Co-Media.

Hinoon abtik pas manatad ang atong mga investigative reporter without border nga toa karon sa amerika ug ang uban toa sa kalye caneja ug almeria, apan dili sila magpaila kay tingaleg ma Maguindanao ta. …Liman ka?..abtik pas manatad!
KATAPOSAN

Tuesday, December 15, 2009

Editoryal: Opinion sa Bangkal

HUMAN sa Asean crisis misunod ang SARS ug ubang pang kalamidad sama sa CHUNAMI. Mga BAHA nga nahimo sa sunodsunod nga bagyo, H1N1 ug uban pa. Dili kaha kini mao ang hinungdan sa “climate change?.”

Apan mahuman na lang unya ang kasabutan ubos sa gitawag og Kyoto Protocol karong 2012, way klarong commitment nga gipakita ang labing gamhanan nga nasud kabahin sa climate change. Ang gipagawas nga rason mao: maguba ang ilang ekonomiya.

Sukwahi ang nahitabo sa Pilipinas nga bisan pa og gamay ra kaayo ang atong greenhouse gasses kon itandi sa Estados Unidos ug ubang nasud sama sa China ug India, apan gikuso-kuso kita sa mga nagkalain-laing kalamidad, dug’ngan pa sa mga henious crimes, rapes ug druga nga maoy naka-pa sukamod sa nasod ta.

Tungod niini misamot ang kalisod sa Pinas ug misamot usab ang pag-daghan sa mga kabus, mga tapulan ug kawatan. Apan unsaon man? Dali ra kaayo estoryahon nga kabubut-on kini sa Dios.
Ngano man jod nga ang Dios man ang kanunay natong pasumangenlan?

Apan kong imong paminawon ang mga pamahayag ug mga tirada niining mga tawhana, daw sama sa bulkang pinatubo ug mayon ang ka-pagarpar ug kahambog niining mga bakakong kaigsoonan ta..

Matod pa sa atong higalang Manny Paquiao, “unsaon man pag-asenso ang Pinas nga daghan man kanato ang bakakon, aw-anon ug himantayon apan wala tan-awa ang ilang kaugalingon?”

Tungod ba kaha kay daghag muta ang ilang mata ta? Peru it is the beam in one’s own eye that enable a person to detect the mote in our brothers eye. The beam in one own eye does not prove that our brother has no mote. This scientific and impartial evaluation of psyche is difference from that of the observing subject. These conditions are fullfilled only when the observer is sufficiently informed about the nature and scope of his own. Apan ngano man gayod nga manhilabot man kita?, apan dili maka ag-wanta kon suklan na.

Peru, if we can exercise self critisicm and not pierce to the heart, for we feel that we have a sterner critic within us than any who could judge us, then we have the freedom to act. ..di ba?

Busa namugna kining Bangkal/Bankaw news blogging para dinhi ipahibalo kon usa ka boang-boang kining mga tawo nga kunyari professional ug desente kuno. Kadaghanan kanila mga politiko ug ang tirada pariente kuno. Ang uban mag-pa etoy-itoy apan ang karaho german-shephered sa panloloko.

Midaghan kini sa Naval Biliran sukad miabot kanang mga Ampatuan nga sakop kanhi na Marcos Limpiado.

Apan maayo na lang usab nga misulod ang mga Ampatuan sa Basilan 'aw Biliran aron hukman ang mga tambaloslos ug tarantado, ilabina niadtong mga politiko ug governador nga abusado. Mga police nga kawatan nanga-preso kay gibugha man ang coastguard ni arroyo, gawas ni bob icain nga gago, wilson apolinar nga balulog ug jane corpin nga bayut, nicudemus azur, jimboy barile ug nato saul nga tambaloslos, ricarte ampong nga balbahutog, ug uban pang talawan nga may experience na. ...buhi pa uroy sila! ….ha ha ha ha
Lisod isalikway ang mga buhing patay. Apan molitok kitag mga pulong sa pag-ampo alang sa kalag niadtong mga higala tang nabugha tungod sa ilang kaisog, sama ni; boy haka, beting uy, boy icain, elmer callosa, antonio villo, big boy, victor zamora, boy delfin, danny parilla, felly estacion, huber barile, mag-asawang rudy & cherry tambis, agapetes borrinaga, noel lagradas, alberto parilla, antonio barcelo, ug dra. susing ramirez, ect. ect.
SUMPAYANAN PA!